ชายวัย 72 ถูกนำตัวส่งโรงพยาบาลด้วย อาการปวดแน่นท้อง อย่างรุนแรง ตามมาด้วยภาวะความดันตกและช็อกหมดสติ กระเพาะทะลุ ลำไส้อักเสบ ไส้ติ่งแตกหรือ…?
จากการซักถามประวัติการรักษาจากญาติพบว่า คนไข้เคสนี้เคยทำบายพาสหัวใจเมื่อ 10 ปีที่แล้ว มีโรคประจำตัวคือ โรคหลอดเลือดหัวใจตีบและโรคถุงลมโป่งพอง ข้อมูลดังกล่าวทำให้การวินิจฉัยเพื่อตรวจรักษาทำได้ง่ายขึ้น ประกอบกับ อาการปวดแน่นท้อง แพทย์จึงพุ่งเป้าไปยังหลอดเลือดแดงใหญ่ในช่องท้อง ซึ่งเป็นหลอดเลือดสายหลักที่เชื่อมตรงกับหัวใจ
นพ.วิฑูรย์ ปิติเกื้อกูล รองผู้อำนวยการศัลยแพทย์หัวใจและทรวงอก กล่าวว่า โรคหลอดเลือดแดงใหญ่โป่งพองคือ สภาวะที่หลอดเลือดขยายใหญ่หรือโป่งพองขึ้น จากผนังหลอดเลือดแข็งตัวและขาดความยืดหยุ่น เกิดได้จากหลายสาเหตุ โดยมีปัจจัยเสี่ยง 7 ประการคือ บุหรี่ ความดันโลหิตสูง ภาวะไขมันในเลือดสูง น้ำหนักตัวเกิน ความเครียด กรรมพันธุ์และการติดเชื้อในกระแสเลือด
สำหรับการรักษา หากพบการโป่งพองไม่เกิน 5 เซนติเมตร แพทย์จะให้รับประทานยาร่วมกับการติดตามผลการรักษาโดยการเอกซเรย์หรืออัลตราซาวน์ปีละ 1 ครั้ง แต่หากโป่งพองมากกว่า 5 เซนติเมตร แพทย์จะให้ยารับประทานและติดตามผลถี่ขึ้น ร่วมกับการควบคุมปัจจัยเสี่ยงแต่หากเส้นเลือดที่โป่งพองแตก ต้องรีบพบแพทย์เพื่อทำการรักษาให้เร็วที่สุด ยิ่งเร็ว โอกาสรอดชีวิตยิ่งมีมาก
“กรณีเคสข้างต้นถือเป็นผู้ป่วยซับซ้อนขั้นวิกฤติที่ต้องระวังเป็นพิเศษ” ศัลยแพทย์หัวใจและทรวงอกกล่าว เขาอธิบายเพิ่มว่า เนื่องจากการผ่าตัดเพื่อรักษาหลอดเลือดแดงใหญ่โป่งพองในช่องท้องที่แตกนั้น จะต้องหนีบหลอดเลือดแดงใหญ่เหนือบริเวณที่โป่งพองและแตกออกให้ทัน เพื่อไม่ให้เลือดไหลมากจนความดันตกและช็อก ในขณะเดียวกัน ศัลยแพทย์ก็ต้องผ่าตัดอย่างรวดเร็ว เพราะอวัยวะภายในขาดเลือดไปเลี้ยงในช่วงระยะเวลาสั้นๆ เท่านั้น เช่น ไขสันหลังที่ขาดเลือดได้ไม่เกิน 30 นาที มิเช่นนั้นจะเสี่ยงเกิดอัมพาตครึ่งท่อนล่าง
ในกรณีนี้ ทีมแพทย์ตัดสินใจใช้วิธีผ่าตัดทางด้านข้าง โดยกรีด 2 แห่งคือ บริเวณทรวงอกเพื่อหนีบหลอดเลือดแดงใหญ่เหนือบริเวณที่โป่งพองและแตก จากนั้นจึงเปิดช่องท้องด้านข้างลำตัวเพื่อป้องกันผลกระทบต่อการทำงานของลำไส้ และใช้เทคโนโลยีเส้นเลือดเทียม ไปแทนที่เส้นเลือดที่โป่งพองแตกให้กลับมาใช้งานได้ปกติ โดยใช้เวลาในการผ่าตัดทั้งสิ้น 19 นาที ช่วยให้ผู้ป่วยผ่านภาวะวิกฤติ และหายได้หลังพักฟื้นและทำกายภาพบำบัด อ่านเพิ่มเติม