ไม่ว่าจะเป็นหลอด เลือดสมองแตก ตีบ ตัน เมื่อเวลาผ่านไปจะมีอาการ สมองเสื่อม ตามมาโดยอาจเกิดหลังจากโรคหลอดเลือดสมองตั้งแต่ 3 เดือนไปจนถึง 9 ปี โรคสมองเสื่อม หลายคนมักจะนึกถึงแต่โรคอัลไซเมอร์เท่านั้น แต่ความจริงแล้ว รู้ไหมว่า โรคสมองเสื่อมเกิดจากภาวะของโรคหลอดเลือดสมองได้เหมือนกันซึ่งจะเรียกว่า สมองเสื่อมจากโรคหลอดเลือดสมอง มีการศึกษาอุบัติการณ์ของโรคสมองเสื่อมตามหลังโรคหลอดเลือดสมองในประชากรไทย พบว่าเกือบครึ่งหนึ่งของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง
ปัจจัยเสี่ยงและสาเหตุการเกิดโรค สมองเสื่อม หลังโรคหลอดเลือดสมอง
• หลอด เลือดสมองแตก : อาจเกิดจากผนังหลอดเลือดเปราะบาง หรือยืดหยุ่นไม่เพียงพอ หรือเรียกว่าหลอดเลือดแข็งตัว เมื่อเกิดแรงดันที่ผิดปกติ เช่น ความดันเลือดสูง ทำให้ผนังหลอดเลือดส่วนที่ไม่แข็งแรงเกิดปริแตก เลือดออกในสมอง ส่งผลให้เนื้อเยื่อสมองส่วนนั้นๆ ถูกทำลาย หรืออีกสาเหตุคือเกิดอุบัติเหตุกระทบกระเทือนศีรษะอย่างรุนแรงจนเลือดออกในสมอง ในกรณีหลอดเลือดสมองแตกนี้ มักจะต้องทำการผ่าตัดเพื่อนำเลือดที่คั่งในสมองออกอย่างรวดเร็วที่สุด
ทั้งนี้ เมื่อเกิดภาวะหลอดเลือดสมองแตก ตีบ หรือตันแล้ว แม้ว่าจะได้รับการรักษาเร็วหรือช้า ก็อาจทำให้เนื้อสมองบางส่วนถูกทำลายไม่มากก็น้อย ดังนั้นจึงพบว่าหลังการรักษาโรคหลอดเลือดสมองประมาณ 3 เดือน มักจะพบว่าผู้ป่วยเริ่มมีภาวะสมองเสื่อมตามมา โดยเฉพาะหากไม่ได้รับการฟื้นฟูสมองอย่างเต็มที่และปล่อยไว้ อาการสมองเสื่อมจะยิ่งแย่ลง
การเกิดโรคสมองเสื่อมตามหลังโรคหลอดเลือดสมองนั้น เกิดจากผู้ป่วยมีอาการโรคหลอดเลือดสมองขึ้นก่อน โดยแบ่งได้เป็น หลอดเลือดสมองตีบหรือตัน กับหลอดเลือดสมองแตก ซึ่งมีสาเหตุดังนี้
• หลอดเลือดสมองตีบหรือตัน : เกิดจากผนังหลอดเลือดในสมองตีบ เพราะมีก้อนไขมันพอกหนาสะสม จนเลือดไหลผ่านไม่ได้หรือผ่านได้น้อย ทำให้เลือดไม่ไหลไปเลี้ยงสมองหรือไปเลี้ยงไม่พอ เมื่อสมองขาดเลือดก็จะหยุดทำงานและเกิดความเสียหายบางส่วน ซึ่งภาวะหลอดเลือดสมองตีบนี้จะเกิดขึ้นแบบช้าๆ และสะสม อาจทำให้ผู้ป่วยหรือคนใกล้ชิดไม่ทันสังเกตความผิดปกติ หรือในอีกกรณีคือหลอดเลือดสมองอุดตัน เพราะมีลิ่มเลือดจากส่วนอื่นๆ ไหลไปปิดกั้นทางเดินของหลองเลือดที่จะไปเลี้ยงสมอง ทำให้สมองขาดเลือดแบบฉับพลัน อาจเกิดอาการที่เห็นได้ชัดเจนคือ แขนขาอ่อนแรง ปากเบี้ยว พูดไม่ชัด หรือทรงตัวไม่ได้ ในกรณีนี้หากไม่ได้รับการรักษาโดยให้ยาละลายลิ่มเลือด หรือผ่าตัดลากเอาก้อนเลือดออกภายในเวลา 4.5 ชั่วโมง อาจทำให้สมองบางส่วนเสียหาย และเกิดภาวะอัมพฤกษ์อัมพาต
อาการโรคสมองเสื่อมจากโรคหลอดเลือดสมองที่สังเกตได้
• มีอารมณ์กระสับกระส่าย ไม่คงที่ หงุดหงิด ฉุนเฉียวง่าย
• เคลื่อนไหวช้า กล้ามเนื้ออ่อนแรง
• ถามคำถามเดิมซ้ำๆ หรือไม่สามารถตอบคำถามง่ายๆ ได้ ต้องใช้เวลานานในการตอบคำถาม
• จำสถานที่ต่างๆ ในบ้านไม่ได้ เช่น ห้องน้ำ ห้องครัว
• จำวันเวลาไม่ได้ เช่น วัน เดือน ปี อ่านเพิ่มเติม